Carnivore diyet, özellikle son zamanlarda popülerlik kazanan, tamamen hayvansal gıdaların tüketimine dayalı bir beslenme şeklidir.
Peki, Carnivore diyet tam olarak nedir, nasıl yapılır ve bu beslenme modelinde hangi gıdalar tüketilir?
Karnivor Beslenme Ne Demek?
Karnivor kelime anlamı olarak ‘’etobur’’ anlamına gelmektedir. Karnivor beslenme, meyveler, sebzeler, baklagiller, tahıllar, çiğ yemişler de dahil olmak üzere diğer tüm yiyecekleri tamamen dışlar ve yalnızca et, balık, yumurta, süt ürünleri gibi hayvansal kaynaklı gıdaların tüketimini serbest bırakır.
Etobur diyet, insan atalarının popülasyonlarının çoğunlukla et ve balık yediği ve günümüzün yüksek kronik hastalık oranlarından yüksek karbonhidratlı diyetlerin sorumlu olduğu tartışmalı inancından ortaya çıkmıştır.
Ketojenik ve paleo diyetleri gibi diğer popüler düşük karbonhidratlı diyetler, karbonhidrat alımını sınırlar ancak yine de sıfırlamaz.
Carnivore Diyetinde Ne Yenir?
Karnivor diyetin temelinde yer alan gıdalar:
- Kırmızı et (sığır, kuzu, dana)
- Tavuk ve hindi eti
- Balık ve deniz ürünleri
- Yumurtalar
- Tereyağı ve hayvansal yağlar
- Peynir, yoğurt gibi tam yağlı süt ürünleri (isteğe bağlı olarak)
Carnivore Diet Nasıl Yapılır?
Carnivore diyeti uygulamak için şu adımları takip edebilirsiniz:
- Gıda tercihlerinizi hayvansal ürünlerle sınırlayın: Et ve et ürünlerini ana kaynak haline getirin.
- İhtiyaçlarınıza göre porsiyon kontrolü yapın: Enerji ve protein ihtiyacınıza göre öğünlerinizi planlayın.
- Su tüketiminize dikkat edin: Yüksek protein alımı sırasında sıvı tüketiminizi arttırın.
- Geçiş dönemine hazırlıklı olun: İlk haftalarda enerji dalgalanmaları veya sindirim sorunları yaşayabilirsiniz.
Kilo Vermenize Yardımcı Olabilir Mi?
Karnivor diyeti, bazı yönleri ile kilo kaybına yol açabilir. Bunun nedeni çoğunlukla yağ ve proteinin yemeklerden sonra daha tok hissetmenize yardımcı olmasıdır. Bu da kalori alımınızın azalmasıyla, kalori açığı yaratmanıza neden olur ve bununla birlikte kilo verimi ile sonuçlanır. Protein ayrıca metabolizma hızınızı artırabilir ve daha fazla kalori yakmanıza yardımcı olabilir. Kısa vadede, bu beslenme şeklini takip etmeniz kilo veriminizi destekleyecektir. Ancak yapılan karşılaştırmalı çalışmalarda, bu sonuçları görmek için tüm karbonhidratları tamamen kesmenize gerek olmadığı da görülmüştür.
Karnivor Diyetinin Avantajları ve Dezavantajları
Pozitif Bulgular
- Kan Şekeri Kontrolü:
Düşük karbonhidratlı diyetlerin (karnivor diyet dahil) diyabet hastalarında kan şekeri kontrolünü iyileştirebileceği ve insülin direncini azaltabileceği gösterilmiştir. - Enflamasyonu Azaltma:
Bazı bireyler, karnivor diyetle birlikte eklem ağrılarında ve kronik enflamasyona bağlı rahatsızlıklarda azalma yaşadığını bildirmiştir. Bu durumun, işlenmiş gıdalardan uzak durma ve protein ağırlıklı beslenmeyle ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Olumsuz Bulgular ve Riskler
- Besin Eksiklikleri:
Karnivor diyetin en büyük eksikliği, sebze, meyve ve tam tahıllardan alınan vitaminler, mineraller ve liflerin diyetten tamamen çıkarılmasıdır. Örneğin, C vitamini ve lif eksiklikleri sindirim sorunlarına ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açabilir. - Kalp Sağlığı Üzerine Etkiler:
Bazı çalışmalarda, hayvansal yağlardan aşırı miktarda doymuş yağ alımının, uzun vadede kalp-damar hastalıkları riskini artırabileceği belirtilmiştir. Bu kadar yüksek düzeyde yağ ve kolesterol tüketiminin etkileri net olarak bilinmemektedir. - Bağırsak Sağlığı:
Bağırsak sağlığını ve bağırsak hareketlerini destekleyen sindirilemez bir karbonhidrat olan lif, yalnızca bitkisel gıdalarda bulunur. Lif eksikliği, bağırsak mikrobiyotasının dengesini bozabilmekte ve uzun vadede sindirim sorunlarına yol açabilmektedir. Ek olarak, yüksek oranda kırmızı ve işlenmiş et tüketimi, kolon ve rektal kanser de dahil olmak üzere belirli kanser türleri ile ilişkilendirilmektedir. - Yüksek Oranda Sodyum Alımı: Diyete eklenen pastırma gibi işlenmiş şarküteri ürünleri yüksek oranda sodyum içerebilmektedir.
*Uygulanabilirliği, sürdürülebilirliği ve uzun vadede ortaya çıkabilecek sonuçları hakkında bilgiler net değildir ve daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Karnivor Diyet Herkes İçin Uygun mu?
Bu beslenme şekli; gut, böbrek hastalığı veya kalp-damar rahatsızlıkları gibi kronik sağlık sorunları olan bireyler için riskli olabilmektedir. Ayrıca gebe ve emzikli kadınlar için uygun değildir.
Sonuç olarak: Karnivor diyeti, kısa süreli denenebilir ancak sürdürülebilir bir beslenme şekli değildir ve uzun vadede etkileri henüz net olarak bilinmemektedir.